Slot Heemstede te Heemstede is gebouwd in de Middeleeuwen tussen 1280 en 1290 en daarna een aantal keren verwoest. In 1810 werd het slot, zoals zo vele in die tijd, afgebroken. De funderingen uit de middeleeuwen zijn nog altijd aanwezig. Adriaan Pauw liet omstreeks 1648, ter gelegenheid van de Vrede van Munster, waar hij zelf bij betrokken was, de ‘Pons Pacis’ of ‘Vredesbrug’ bouwen, evenals de hier in zeer vereenvoudigde vorm afgebeelde ‘Tecklenburgse Poort’.
Jan David Zocher, 1835. Vredesbrug en ruïne van Tecklenburgse Poort (de toegangspoort tot het kasteel). Aquarel en potlood (Noord-Hollands Archief, coll. Kennemerland)
Wie deze tekening heeft vervaardigd, Jan David of Louis Paul Zocher, is onduidelijk. Het NH archief geeft als tekenaar L.P. Zocher (1820-1915) op en als jaartal 1835, maar als dit jaartal klopt, dan is het veel aannemelijker dat de tekening van zijn vaders hand is. Navraag bij het NH-Archief leverde op dat de gegevens van de naam L.P. Zocher en het jaartal 1835 op de achterzijde van de tekening staan vermeld. Ik ga er van uit dat er een vergissing in het spel is en dat de tekening van de hand van J.D. Zocher jr. is, daar de eerst bekende ontwerp-tekening van zijn zoon L.P. Zocher pas van 1850 dateert en er wel tekeningen/projecten van vader Jan uit 1835 bekend zijn.
Op het hieronder afgebeelde schilderij van G. Berkheyde (1630-1695) staat het slot Heemstede afgebeeld ten tijde van Gerard Pauw, zoon van Adriaan Pauw. Hierop is de Tecklenburgse Poort nog in volle glorie te zien.
Ik kende deze tekening tot op heden niet. Mogelijk een recente aanwinst, zal bij conservator Alexander de Bruin navragen. Fout is in ieder geval de vermelding van de Duivenpoort [= een gebouwtje eigenlijk geen poort waar vroeger duiven zouden zijn gehouden, vandaar die naam, nog bestaande elders op het buitenterrein van het vroegere kasteel]. Bedoeld is het zogeheten poortje van Tecklenburg (wel erg simpel getekend!), dat na de sloop van het slot in 1810 is verplaatst (bevindt zich rond een achteringang van het Nederhuys [in de 17e eeuw o.a. voormalige woning van de schout en rechts daarvan vroeger als koetshuis in gebruik].
Hans Krol bedankt. Ik heb de tekst wat aangepast en de Duivenpoort verwijderd. Ben benieuwd wat de archivaris er van zegt. Ik had contact via email met Hans Felius.