Leendert van Haastert en Arnold Verbuys, kunstschilders in ons voorgeslacht

(218) Sinds het opstellen van Bericht 215 ‘Heemstede Familiegrond’ (10 oktober 2020) realiseerden wij ons dat onze (bet)betovergrootvader Willem Frederik Amse het ‘bloemschilderen’ beheerste – zie de twee vorige berichten over bloemschilderen en W.F. Amse’s Kamerbehang-Affaire. Wij waren altijd al trots op onze familierelatie met de gebroeders Maris en op de in ons bezit zijnde natuurdrukken van Jacob Maris, die ons via mijn grootmoeder Carolina Sophia Ebbers-Vogelesang waren overgeleverd, maar nadat ik twee berichten eerder de vraag gesteld had hoe dat bloemschilderen zich nu verhield tot de Kamerbehangerszaak van W.F. Amse, wees Juliet me erop dat er nog een andere ‘behangsel’schilder in onze familie was geweest, zij het in een andere tak en wat langer geleden. In de 17de eeuw komen we in onze stamboom aan de Vogelesangkant nog twee schilders tegen: kunstschilder Leendert van Haastert en de Dordtse kunst- en behangselschilder Arnold Verbuys, welke laatste de schoonzoon van de eerste was. Beiden zijn in hun tijd gewaardeerde kunstenaars geweest en daarom in dit bericht wat meer gegevens over hen en enige schilderijen toegevoegd. De laatste afbeelding betreft een behangsel.

Naar Leendert van Haestar (Haastert). Gravure door Jonas Suyderhoef. Portret Prins Willem III (Willem Hendrik van Oranje), 1650-1702, ca. 1672.. Coll. Rijksmuseum

Leendert Maertensz. van HAASTERT / HAESTRECHT / HAASTER / HAESTAR (ook onder de naam N. van Haeften en Jacob Hogers aangetroffen), geboren ca. 1604; ondertrouw ‘s-Gravenhage 16-5-1638; overleden 2 okt. 1675 en begraven in de Kloosterkerk te ’s-Gravenhage. Kunstschilder (portretten en religieuze voorstellingen) en sinds 1641 lid van het Haagse schildersgilde (o.m. Aanbidding der Koningen, 1640; De woede van Aharverus, coll. Bredius, z.d.; portret van Willem III, 1672). Eigenaar van verschillende huizen in Den Haag, hetgeen een welgesteld man doet vermoeden. Echtgenote: Lucia PENEELS / PANEEL. Kinderen: 1. Angniesia; 2. Guillaume / Willem (goudsmid); 3. Maerten (goudsmid); 4. Swaentje, geb. Den Haag, 1657 x Arnold Verbuys (kunstschilder).

Literatuur:

B. J. A. Renckens. Leendert Martensz. van Haestar. Oud-Holland 65 (1950), p. 199-203.

Edwin Buijsen. Haagse Schulders in de Gouden eeuw. Zwolle (Waanders), 1998.

Leendert van Haestar. De aanbidding der Koningen (Matteus 2:11).1640. Gesign. “L. VHaestar fecit 1640“. Coll. Kunsthandel Jean Moust, Brugge.
Leendert Maertensz. van Haestar. Haman smeekt Ester om zijn leven (O.T. Ester 7:7-9)
Gesigneerd Van Haestar. Ongedateerd (Hampel Fine Art Auctions Munich)
Jacob Hogers (toegeschreven). Eerder Leendert Haestar, De Verzoening van Jacob en Esau, 1655., gesigneerd (coll. Rijksmuseum)

Arnold(us) VERBUYS / VERBIUS, geb. Dordrecht 10-07-1651; ondertrouw Dordrecht 10-3-1680; overl. ’s-Gravenhage (Delft?) na 1717 (1729?). Kunstschilder, behangselschilder en meester van het St-Lucasgilde te Antwerpen tussen 18 September 1673 and 18 September 1674 (bron: Rombouts en Van Lerius, 1872; 1961). Verder werkzaam in Dordrecht 1673-1680, Rotterdam / Den Haag 1680-1686, Leeuwarden 1686-1688 (gewerkt aan het Friese Hof), Rotterdam 1690, Middelburg 1695 en Den Haag 1706-1717.
Echtgenote: Swaentje / Swania VAN HAASTERT / HAESTAR, geb. ’s-Gravenhage, 10-03-1657. Kinderen: volgens Van der Aa, 1876 drie dochters en een zoon: 1. Hendrina; 2. Johannes

In het derde deel van zijn Levensbeschrijvingen der Nederlandsche konst-schilders en konst-schilderessen wijdt Jacob Campo Weyerman tot twee keer toe een stuk aan de Dordtse schilder Arnold Verbuys (ca. 1645-ca. 1715). In het eerste stuk noemt hij de schilder in navolging van Houbraken ‘Verbius’. Uit het tweede stuk onder de kop ‘Arnold Verbuys’ blijkt dat Campo Weyerman de schilder persoonlijk heeft gekend. Hij stelt onder meer dat Verbuys geruime tijd werkte voor de Middelburgse burgemeester Alexander de Muinq ‘in wiens huys hy onder andere konsttafereelen [in?] een Kamer penceelde’. Onderzoek naar vermeldingen van zijn werk in archivalia en veilingcatalogi levert opvallend veel mythologische scènes op waarin naakte vrouwen de hoofdrol spelen (zie de Provenance Index van The Getty Research Institute, Los Angeles, USA op www.getty.edu/research). 

Lit. 1) Ph. Rombouts en Th. van Lerius, De Liggeren en andere historische archieven der Antwerpsche Sint Lucasgilde […] 1453-1629, Antwerpen 1872 / 1961; 2) G.H. Veth, ‘Aantekeningen omtrent enige Dordrechtsche schilders’ in: Oud-Holland 12 (1894), pp. 107-122; 113-122; 3) Katie Heyning. ‘Een buitenplaats als liefdesnest?’ in: Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman, jrg. 33 (2010), pp. 25-27; 4) A.J. van der AA, Biografisch Woordenboek: VERBIUS (Arnoldus), in 1646 te Dordrecht geboren en in 1704 in Friesland gestorven. Van der AA schrijft verder: ‘Hij schilderde portretten aan het Friese Hof en ook historien en tooneelen uit kroegen en bordelen’. In tegenstelling tot Van der Aa geeft ECARTICO 1651 als geboortejaar en na 1717 als jaar van overlijden. 5) Martin van den Broeke. Rond een tekening van de buitenplaats Niet altijd Zomer bij Middelburg. Nehalennia 207 (voorjaar 2020).

Arnoldus Verbuys, Portret van J.W. Sandra (1661-1712, Koopman-Reder-Kunstverzamelaar-Burgemeester van Middelburg. Eigenaar van de buitenplaats ‘Niet Altijd Winter’, 1692, Trouwzaal Stadhuis Middelburg (collectie KZGW, foto: Ivo Wennekes)
Arnoldus Verbuys. Portret van Anna Catharina Stipel (1662-1696), derde vrouw van J.W. Sandra. 1692, Trouwzaal Stadhuis Middelburg (collectie KZGW, foto: Ivo Wenneke)
Arnoldus Verbuys. Portrait of ‘A Lady and a Gentleman’, Three-Quarter Length, With A Negro Servant Beyond (in 2004 op de markt geweest)
Arnoldus Verbuys. Lady with garlands, a putto and Cupid, or Love’s
Offering (1994 / 1995 Sotheby’s)
Arnoldus Verbuys. Die Glücksspielen. Keulen (in 2004 op de markt)
Arnoldus Verbuys (toegeschreven), Paso de los Egípceos por el Mar Rojo

Artprice.com noemt nog meer schilderijen: Patient with maid in attendance, Ver. Koninkrijk, 2019.

WIE WEET MEER OVER DEZE KUNSTSCHILDERS TE VERTELLEN. OOK ZIJN WE GEINTERESSEERD IN MEER SCHILDERIJEN, PORTRETTEN ETC.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *