Oudejaarsnacht

Noorderlicht nabij Moermansk, 2023. Oblast Moermansk, Kola Peninsula, Lapland. Rusland. Foto V. Brukhin

Het is 2 januari, mooi om eens even een spectaculaire foto van een goede vriend te plaatsen. Het noorderlicht, voor hem en voor mij symbolisch voor het vrede-licht in de duisternis.

       WIJ WENSEN  ALLEN  EEN VREDIG EN GROEN  2024. 

Dat gebeurt me toch niet dagelijks, een opname ontvangen van een goede vriend en plantkundige, die zich op Oudejaarsavond in de buurt van Moermansk, op een van de grootste schiereilanden van Europa, Kola Peninsula, bevindt. Het schip van Willem Barentsz deed dit eiland aan na een winter vol ontberingen in het Behouden Huys. Barentsz was al overleden toen zijn schip Kola Peninsula bereikte.

We hebben gisteren wat op en neer gechat over bomen die op het schiereiland (relatief mild klimaat, nu -30º C) te vinden zijn: Siberische (Servische) spar; Pinus sylvestris, Kola Els (Alnus incana ssp. kolaensis); Betula subarctica of Betula pubescens var. pubescens; Ratelpopulier of Esp; Gorodkov Berg Es. 

Map of the Kola Peninsula and adjacent seas. From the Dutch Novus Atlas (1635). Moermansk onder de E van TENTRIONALIS. Cartographer: Willem Janszoon Blaeu.

Even nog terug naar Willem Barentsz. Als we nu even fantaseren welke bomen de schipbreukelingen gebruikt zouden kunnen hebben voor de bouw van het Behouden Huis, waar ze de winter van 1596/’97 overwinterden, en we kijken naar de opsomming van de meest voorkomende bomen op Kola, dan is het voor de hand liggend  dat het drijfhout waaruit het huis volgens overlevering is opgebouwd, heeft bestaan uit Siberische spar en Grove Den. Lange rechte stammen vinden zal toen (en nu nog steeds) wel moeilijk zijn geweest want de sparren zijn in het algemeen meer gedrongen (lager) in het hoge noorden en de dennen en berken in dat gebied groeien vaak in bochten.

Binnen in het Behouden Huys, 1596-1597, anoniem, naar Gerrit de Veer, 1598. Prent